Jak ustalić wysokość szkody?
Szkoda jest uszczerbkiem w dobrach i interesach chronionych prawem poniesionym przez poszkodowanego wbrew jego woli.
Wyrażenie zgody na uszczerbek powoduje uchylenie odpowiedzialności. Szkodą nie są też nakłady i wydatki, ponieważ są ponoszone z woli osoby poszkodowanej. Szkoda obejmuje uszczerbek majątkowy i niemajątkowy zwany krzywdą. Rekompensata uszczerbku majątkowego jest określana mianem odszkodowania, zaś suma rekompensująca krzywdę nosi nazwę zadośćuczynienia. Można wyróżnić szkodę na osobie oraz na mieniu. Szkoda na osobie obejmuje uszczerbek majątkowy i niemajątkowy, zaś szkoda na mieniu nie dotyczy krzywdy.
Damnum emergens i lucrum cessans
Szkoda majątkowa składa się ze straty i utraconych korzyści. Strata (łac. damnum emergens) polega na zmniejszeniu majątku polegającym na zredukowaniu aktywów lub zwiększeniu pasywów. Utracone korzyści (łac. lucrum cessans) oznacza zaś korzyści, o które majątek zostałby powiększony, gdyby szkoda nie wystąpiła. Przy odpowiedzialności odszkodowawczej należy brać pod uwagę dwa rodzaje szkody majątkowej.
Ustalenie wysokości szkody
Ustalenie wysokości szkody może nastąpić poprzez zastosowanie metody różnicowej (tzw. dyferencjacyjnej) oraz metody obiektywnej. Wielkość szkody można ustalić poprzez porównanie rzeczywistego stanu majątkowego po zdarzeniu z hipotetycznym stanem tego majątku. Stan hipotetyczny powinien zostać określony biorąc pod uwagę prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Należy uwzględnić ostateczny efekt zdarzenia w całym majątku poszkodowanego. Bezpośrednie następstwa zdarzenia wywołującego szkodę są brane pod uwagę przez zwolenników metody obiektywnej. Nie uwzględnia się wtedy utraconych korzyści. Metoda obiektywna jest stosowana na podstawie ustawy, albo postanowienia umowy. Umożliwia ona ustalenie minimum szkody poniesionej przez poszkodowanego.
Oceniając wysokość szkody trzeba uwzględnić ewentualne korzystne następstwa zdarzenia powodującego pewną stratę. Należy wziąć pod uwagę korzyści będące normalnym następstwem tego zdarzenia. Zasada compensatio lucri cum damno znalazła zastosowanie ze względu na to, że wypłacone odszkodowanie musi zawsze odzwierciedlać uszczerbek, który został rzeczywiście poniesiony przez poszkodowanego.
