Co to jest III (trzeci) filar emerytalny?
Jak wiadomo, w obecnym, zreformowanym modelu systemu emerytalnego, który wszedł w życie w roku 1999, dokonano podziału środków kapitałowych każdej osoby pracującej na trzy części – trzy filary. Pierwszy oraz drugi filar są obowiązkowe. Pierwszy, czyli ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), jest wszystkim powszechnie znany, bo i jest najstarszy, a także ma najdłuższą tradycję. Drugi, czyli otwarte fundusze emerytalne – również jest znany przez rzesze osób, które urodziły się po 31 grudnia 1968 roku i pracują. Skoro oba filary są obowiązkowe, ludzie z natury rzeczy się nimi interesują. Czy tego chcą, czy nie chcą – mają po prostu świadomość, że nie mogą sprawy pozostawić samej sobie, ale pokierować swoim losem świadomie. A co z trzecim filarem?
Trzeci filar to dodatkowe możliwości gromadzenia kapitału na czas emerytury. Powstał on z myślą o osobach, które chciałyby aby świadczenia emerytalne, które będą otrzymywać, były wyższe niż te gwarantowane na podstawie ZUS-u oraz OFE. Wszyscy mamy bowiem świadomość, iż standard życia na emeryturze najczęściej się obniża. Wysokie zarobki, które otrzymywało się przez całe życie, gwarantują wprawdzie wyższą emeryturę, ale jednocześnie nie pozwalają na dostawanie emerytury tak wysokiej jak one same. W związku z tym właśnie dla tych, którzy nie potrafią pogodzić się ze swoim przyszłym losem i którzy chcieliby podnieść wysokość świadczeń emerytalnych, przygotowany został trzeci filar.
W skład trzeciego filaru wchodzą między innymi różnego typu pracownicze programy emerytalne (w skrócie PPE). Programy takie budowane miały być w konkretnych miejscach pracy przez pracodawców. W chwili obecnej, funkcjonuje około trzystu takich programów, nie są więc one specjalnie popularne. Czy opłacalne? O tym tak naprawdę wnioskować będzie można dopiero w momencie, kiedy przyjdzie do otrzymywania emerytury. Pracownicze programy emerytalne to jednak tylko jedna z wielu możliwości, jakie daje trzeci filar. Trzeba dodać przy okazji, że jest ona również jedną z najbardziej skomplikowanych. Inną możliwością pojawiającą się w ramach trzeciego filaru jest gromadzenie pieniędzy w miejscach takich jak: wszelkiego typu fundusze inwestycyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe z możliwością gromadzenia kapitału, inwestycje giełdowe, bankowe lokaty majątkowe. Wiele spośród wymienionych tutaj propozycji wiąże się z IKE – Indywidualnym Kontem Emerytalnym, którego istnienie ustanowione zostało w 2008 roku.
Trzeci filar jest działalnością całkowicie dobrowolną. W związku z tym osoby, które nie czują się na siłach, aby w wieku dwudziestu lat decydować o swojej przyszłości, mogą rozpocząć dodatkowe oszczędzanie na emeryturę dopiero w momencie, kiedy zaczną pracować już na stałe i kiedy sprawy związane zarówno z gospodarką, jak i ekonomią staną się dla nich bardziej zrozumiałe, a zrozumienie wynikać będzie z doświadczenia, nie zaś wyłącznie z wiedzy wyniesionej ze szkoły, z lekcji przedsiębiorczości. Dobrowolność pozwala więc, jeżeli zarabia się dużo na co dzień, odkładać rocznie spore sumy pieniędzy, a co za tym idzie – sprawiać jednocześnie, że i emerytura będzie znacznie wyższa od tej, która wynika tylko i wyłącznie ze składek wpływających na ZUS i OFE. Co więcej, na przestrzeni lat możemy modyfikować wpłacane sumy. Nie jesteśmy zobligowani do jednej kwoty na cały okres oszczędzania aż do emerytury. Dzięki takiemu rozwiązaniu, o wiele przyjemniej oszczędzać – wiadomo wówczas, że wszystko, co robimy, jest rzeczywiście korzystne dla nas, dla nikogo innego.
Co ciekawe, trzeci filar jest przez niektórych nazywany filarem podstawowym. Co to oznacza? Po prostu, ludzie nie czują się pewnie, kiedy mowa tylko i wyłącznie o świadczeniach, na które zbierane są składki bez ich większej kontroli. Wprawdzie fundusze zgromadzone na OFE mogą być sprawdzane przez nich nawet i codziennie, kwota jednak to zawsze 7,3% składki płaconej do ZUS-u i nic ponadto. Tymczasem trzecim filarem dysponujemy tylko i wyłącznie my sami, stając się jednocześnie panami własnego losu w znaczeniu dosłownym.
